بر خلاف تصور رایج، پودرها و خمیر های دندان اختراعات سال های اخیر نیستند و پیشینه کاربرد آن ها به بیش از چندین هزار سال پیش باز میگردد.
در حدود 3000 تا 5000 سال پیش از میلاد مسیح، مصریان باستان کرم دندانی را ابداع کرده بودند که حاوی پودر خاکستر سُم گاو میش، مر، پوسته های تخم مرغ و سنگهای متخلخل آتش فشانی بود و با هدف زدودن باقی مانده های غذایی در دهان مورد استفاده قرار میگرفت. احتمالا درست در زمان مصرف به این مخلوط آب اضافه میشده است. پس از آن ایرانیان در حدود 1000 سال پیش از میلاد مسیح به این مخلوط پوسته های سوخته ی لاک حلزون یا صدف به همراه گچ، گیاهان مختلف و عسل را افزودند. چندین هزار سال بعد یونانیان و رومی ها ترکیبات ساینده بیشتری را از جمله خرده های استخوان به این مخلوطها اضافه کردند. همچنین به نظر میرسد رومی ها اولین قومی هستند که به ترکیب خمیردندان طعم دهنده اضافه کردند تا احتمالا بوی نامطبوع دهان را برطرف کرده و کاربری خمیر را آسانتر کنند. عمده این طعم دهنده ها از زغال و پوسته درختان تهیه می شده است. در همین زمانها چینی ها و هندی ها نیز شروع به کاربرد و توسعه خمیر و پودر دندان کردند. چینی ها به عنوان طعم دهنده از جینسینگ، نعناع و نمک استفاده می کردند و ترکیبی که به دست آوردند بسیار به فرآورده های امروزی شبیه بود.
مشکل اصلی این خمیر دندان های باستانی اثر سایندگی شدید، طعم نامطبوع و گرانی آنها بود و همین امر باعث می شد تا تمام اقشار جامعه نتوانند از آن استفاده کنند. با تلاش و آزمایشات متعدد پزشکان، دندان پزشکان و شیمیست ها، ترکیب و ساختار خمیر دندانها بطور گسترده بهبود پیدا کرد تا به فرآورده های پر مصرف امروزی رسید.
پس از نمونه های قدیمی، پودر بی کربنات سدیم و بوراکس اجزای اصلی خمیر دندان ها را تشکیل دادند. در قرن نوزدهم گلیسیرین به این فرآورده افزوده شد تا شکل خمیری امروزی را ایجاد کند و از خشک شدن محصول جلوگیری کند. ترکیبات صابونی اولین بار توسط یک دندانپزشک در سال 1824 در ساخت خمیردندان به کار رفت و در سال 1850 گچ بطور ثبت شده وارد این محصول شد.
در سال 1873 برای اولین بار خمیر دندان در ظرف های بزرگ توسط کمپانی Colgate به تولید انبوه رسید. در سال 1892 خمیر دندان بصورت تیوبی تهیه و عرضه شد و در سال 1914 فلوراید به ترکیب خمیر دندان ها اضافه شد.
Monographs in Oral Science. 2014